NRC artikel over kleuren zien door dieren

video

NWG2024 penningmeester

dia’s van de presentatie

Lifelines – een bron van onderzoeksdata
toepassingen op de afdeling Genetica van het UMCG

Sinds 2008 hebben 100.000 inwoners uit Noord-Nederland voor het bevolkingsonderzoek Lifelines honderden vragenlijsten over gezondheid, leefstijl en welzijn ingevuld. Met de 8 miljoen potjes bloed, urine, ontlasting en weefsel die ze ook afstonden is een enorme biobank gebouwd. Onlangs is de vierde screeningsronde gestart waarin alle deelnemers opnieuw biomonsters afstaan en vragenlijsten invullen. Daarmee helpen ze wetenschapers – en uiteindelijk ons allemaal – om uit te vinden hoe we gezonder oud kunnen worden. Met het aantal deelnemers (één op de tien mensen in Noord-Nederlanders doet mee), verdeeld over drie opeenvolgende generaties, de diversiteit aan verzamelde data en de lange volgtijd is een unieke dataverzameling voorhanden. Jackie Dekens (programmaleider genetisch paspoort op de afdeling Genetica in het UMCG) zal hierover vertellen  aan de hand van voorbeelden over het Lifelines Corona Onderzoek, het geboortecohort Lifelines NEXT en het Farmacogenetisch Paspoort.

Corinne Faassen
Projectdirecteur bij Corre Energy voor de projectontwikkeling Compressed Air
Energy Storage (CAES) in Zuidwending, Nederland. De missie van Corre Energy is
het versnellen van de energietransitie door middel van ondergrondse energieopslag
door het ontwikkelen, ontwerpen en commercialiseren van opslagsystemen op grid-
schaal in zoutcavernes. De behoefte aan opslag op netschaal neemt snel toe en
wordt erkend als een cruciaal onderdeel van het toekomstige energiesysteem
naarmate het aandeel van gedistribueerde hernieuwbare opwekking toeneemt. Met
een achtergrond in de internationale olie- en gasindustrie als geoloog en
projectmanager heeft Corinne het tot haar missie gemaakt om het eerste CAES-
project in Nederland op te leveren, waarbij we ervoor zorgen dat dit veilig gebeurt en
met een duurzaam gebruik van zoutcavernes als opslagoplossing

Compressed Air Energy Storage
In Nederland wordt het energiesysteem snel verduurzaamd. Grote gas- en
kolencentrales maken plaats voor o.a. wind- en zonneparken, wat resulteert in
momenten met grote overschotten en tekorten. Energieopslag – waar energie wordt
opgeslagen en later weer vrij gegeven – is een middel om flexibiliteit te geven aan
het energiesysteem. Bovendien leiden veranderingen in de vraag en het aanbod van
elektriciteit op lokaal niveau tot capaciteitsproblemen in het elektriciteitsnet.
In het energiesysteem van de toekomst, dat voor een groot deel afhankelijk zal zijn
van duurzame, maar variabele energiebronnen als wind en zon, wordt het
beschikbaar hebben van CO2-vrij regelbaar vermogen ook van groot belang. Het
gaat daarbij om het vinden van een goede balans tussen verschillende
flexibiliteitsoplossingen, waarbij energie-efficiëntie, schaalgrootte, reactievermogen
(tijdschaal) en
specifieke kosten van belang zijn bij het vergelijke van opslagtechnieken.
Als een van de weinige kansrijke technieken voor het ‘gat’ tussen batterijen en
waterstofopslag, ziet Corre Energy CAES (Compressed Air Energy storage) als een
goed onderdeel van in te zetten opslagtechnieken en manieren om CO2-vrij
regelbaar vermogen te leveren ten behoeve van het goed functioneren van het
duurzame elektriciteitssysteem van de toekomst. Het voorgestelde CAES project in
Zuidwending in Nederland van Corre Energy kan voor ~2,5dag 220MW aan
elektriciteit opnemen en omzetten naar perslucht. Deze perslucht wordt opgeslagen
in ondergrondse zoutcavernes en wanneer er weer vraag naar elektriciteit is kan het
systeem met een vermogen van 320MW de energie terug leveren (voor max ~3,5
dag).
Opslagtechnologie kan helpen om de vraag en aanbod van energie op verschillende
tijdschalen te balanceren, netcongestie te verminderen en strategische voorraden op
te bouwen.
In de presentatie zal Corinne in gaan op energieopslag in de bredere zin, hoe CAES
werkt (boven- en ondergronds), voor- en nadelen van CAES t.o.v. alternatieven, en
de impact op de omgeving.

Klimaatonderzoek in de ijszee: hoe kleine algen een grote rol hebben.

Jacqueline Stefels is docent en senior onderzoeker aan de universiteit van Groningen. Als bioloog doet zij al meer dan 30 jaar onderzoek aan de zee en hoe de ééncellige planten die daarin groeien een belangrijke rol spelen in het klimaat van de Aarde. De laatste 20 jaar is zij steeds meer onderzoek gaan doen in de poolgebieden. Aanvankelijk was dit vooral in de wateren rond Antarctica, maar in 2020 deed zij ook mee aan een grote internationale expeditie naar de Noordpool.

De Noordpool wordt wel de thermostaat van de Aarde genoemd. De opwarming gaat daar ca. vijf keer harder dan waar dan ook op Aarde, met als gevolg dat de ijsbedekking van de Arctische oceaan in snel tempo afneemt. Hoe zich dit in de toekomst gaat ontwikkelen is nog onzeker en dat is dan ook de aanleiding geweest om een expeditie naar de Noordpool te organiseren. De expeditie had tot doel om het zeeijs van de Noordpool gedurende 1 jaar te volgen. Na vele jaren van voorbereidingen vond de expeditie uiteindelijk plaats van oktober 2019 tot oktober 2020. Het zou de grootste polaire expeditie ooit worden.

In deze presentatie wordt een overzicht gegeven van de wetenschappelijke achtergrond van de expeditie, wat de plannen waren en wat ervan terecht is gekomen in een jaar waarin de wereld stil stond. Ook zal een overzicht gegeven worden van de Groningse bijdrage, zowel aan deze expeditie als aan andere expedities naar Antarctica.