– Wim van Westrenen (spreker) en Rob de Meijer
Processen die zich afspelen op grote diepte in de Aarde kunnen grote effecten hebben aan het aardoppervlak. Plaatbewegingen, gerelateerd aan convectiestromen in de mantel, veroorzaken aardbevingen en vulkanisme. Stromingen in vloeibaar ijzerrijk metaal in de aardkern, meer dan 3000 kilometer onder onze voeten, leiden tot het aardmagnetisch veld. De diepe Aarde is onbereikbaar: het diepst geboorde gat reikt tot een kilometer of 12, een fractie van de afstand naar het midden van de Aarde (6370 km). Daarom moet veel van onze kennis over het diepere inwendige van de Aarde afgeleid worden uit de resultaten van laboratoriumexperimenten bij hoge druk en temperatuur. Deze experimenten vertellen ons onder andere bij welke temperatuur en druk (dus op welke diepte) welke mineralen stabiel zijn, en waar in de Aarde magma kan worden gevormd. Ook kunnen fysische eigenschappen zoals de dichtheid en viscositeit van mineralen en magma experimenteel gemeten worden. Experimentele data worden met succes gecombineerd met informatie uit de seismologie. Seismologen maken gebruik van het feit dat aardbevingsgolven zich door het inwendige van de Aarde voortbewegen met een snelheid die afhangt van de gesteente-eigenschappen om nauwkeurige driedimensionale tomografische kaarten van het binnenste van de Aarde te construeren. In deze lezing geef ik een beknopt overzicht van de belangrijkste experimentele en seismologische technieken, en laat zien hoe ze recentelijk gebruikt zijn om meer licht te werpen op de dynamische kern-mantel grens op zo’n 2900 km diepte.
Deze lezing werd bezocht door circa 110 leden.
